We schrijven het jaar 1920. Mr. MacDowell, een getalenteerd astroloog voelt meteen aan dat er in zijn nieuwe huis in Schotland een geest aanwezig is. Hij roept de hulp in van enkele voorname mediums om in zijn huis een séance te houden. Ze hebben slechts zeven uur om met de geest in contact te treden en zijn aanwijzingen over wat zich vroeger in het huis heeft afgespeeld te onderzoeken.
Deze geest is niet in staat om te spreken, maar communiceert met de mediums aan de hand van beelden, weergegeven door de kaarten in het spel. De mediums moeten de kaarten ontcijferen om de geest te helpen herinneren hoe hij werd vermoord. Door wie werd hij vermoord? Waar werd hij vermoord? Wat was het moordwapen? Hoe beter de mediums samenwerken en hoe beter ze de beelden interpreteren, hoe sneller de dader gevonden kan worden.
Zo wordt het spel gespeeld
In het spel Mysterium, dat een vernieuwde versie is van het spel Tajemnicze Domostwo is één speler de geest en kruipen alle andere spelers in de huid van de mediums. Om de misdaad op te lossen, moet de geest (met de hulp van alle mediums) alle verdachten oproepen die in de nacht van de moord in het huis aanwezig waren.
Op de tafel worden de kaarten van verdachten, plaatsen van de moord en moordwapens uitgespreid. De geest wijst in het geheim een van elk van deze kaarten aan een medium toe. Elk uur (elke spelbeurt) deelt de geest aan elk medium een of meerdere visioenkaarten uit zodanig dat elke speler telkens zeven kaarten bij zich heeft. Deze kaarten bezorgen de mediums droombeelden en elk medium moet voorspellen wie de verdachte zou kunnen zijn aan de hand van de kaarten die hij ontving.
Als de geest de kaarten aan het laatste medium heeft uitgedeeld, krijgen de mediums twee minuten de tijd. Eens een medium zijn token op een verdachte heeft geplaatst, mag deze ook een helderziend token plaatsen op de vermoedens van andere mediums om te laten zien of ze al dan niet akkoord gaan met dit vermoeden. Als de tijd erop zit verklapt de geest of de mediums goed of verkeerd gegokt hebben. Mediums die het bij het rechte eind hadden mogen een gokje wagen op de plaats van de misdaad (en in latere instantie op het moordwapen). Heeft een medium de juiste verdachte, het juiste plaats delict en het moordwapen gevonden, dan mag deze zijn token op het slotbord plaatsen en ontvangt hij voor elk uur dat nog rest een helderziende punt. Hij kan nog steeds gebruik maken van zijn helderziende tokens om extra punten te scoren.
Mysterium: Zo win je
Als een of meerdere mediums er niet slagen om de verdachte, de plaats of het moordwapen te vinden voor de zeven uur voorbij zijn, dan heeft de geest gefaald en verdwijnt zonder het mysterie te onthullen. Als alle spelers echter het mysterie hebben opgelost, krijgt de geest zijn geheugen terug en kan hij de dader aanwijzen. De mediums groeperen dan de kaarten van de verdachten, de plaats en het moordwapen op tafel en plaatsen bij elke groep van drie kaarten een nummer. De geest selecteert een bepaalde groep, plaatst het overeenkomstig nummer van de dader omgekeerd op het slotbord, kiest drie visioenkaarten – een voor de verdachte, een voor de plaats en een voor het moordwapen – en schudt deze kaarten.
Spelers die weinig helderziende punten verzameld hebben draaien willekeurig een visioenkaart om en stemmen in het geheim op een verdachte. Spelers met meer punten draaien een tweede visioenkaart om en stemmen waarna de mediums met de meeste punten de eindkaart te zien krijgen en ook stemmen.
Als een meerderheid van de mediums de juiste verdachte heeft aangewezen, is de moordenaar bekend en kan de geest in vrede rusten. Kent de geest geen rust, dan zal je het nogmaals moeten proberen...